Okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin gelişiminde bilişsel ve psikososyal etkenlerin rolü
dc.contributor.advisor | Zaimoğlu, Sennur | en_US |
dc.contributor.author | Büyükkaradağ, Burçin | en_US |
dc.contributor.other | Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı | en_US |
dc.date.accessioned | 2017-11-29T07:09:46Z | |
dc.date.available | 2017-11-29T07:09:46Z | |
dc.date.issued | 2017-06-05 | |
dc.department | Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programı | en_US |
dc.description | Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English | en_US |
dc.description | Includes bibliographical references (leaves: 61-65) | en_US |
dc.description | xiii, 100 leaves | en_US |
dc.description.abstract | Problemin tanımı: Bu çalışmada, ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde, okuma ve okuduğunu anlama becerisini kazanmada etkili olan bilişsel ve psikososyal değişkenlerin rolünün değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, İstanbul iline bağlı, sosyoekonomik ve kültürel düzeyleri benzer 3 okul, 8 birinci sınıf ve bu okullarda öğrenim görmekte olan, öğretmen değerlendirmesine göre seçilmiş, okumada güçlük yaşayan 18 öğrenci ve onlarla aynı sınıfta öğrenim görmekte olan sınıf ortalaması düzeyinde okuyan 20 öğrenci, bu öğrencilerin velileri ve sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Cinsiyet, anne eğitimi, sosyoekonomik ve kültürel düzey okul öncesi eğitim alma süresi, eşlik eden psikiyatrik bozukluklar psikososyal değişkenleri sesbilgisel farkındalık, hızlı otomatik adlandırma becerileri ise bilişsel değişkenleri oluşturmaktadır. Yöntem: Araştırmada veri toplamak amacıyla, öğrenci ebeveynlerinden, “Sosyodemografik Bilgi Formu”, “6-18 Yaş Çocuk ve Ergenler İçin Davranış Değerlendirme Ölçeği”, “DSM-5 Dikkat Eksikliği ve Aşırı Hareketlilik Bozukluğu Değerlendirme Listesi”; sınıf öğretmenlerinden, “Öğrenme Bozukluğu Belirti Tarama Testi” ve “DSM-5 Dikkat Eksikliği ve Aşırı Hareketlilik Bozukluğu Değerlendirme Listesi” formlarını doldurmaları istenmiştir. Öğrencilere ise, “Erken Çocukluk Dönemi Fonolojik Duyarlılık Ölçeği”, “Hızlı Otomatik Adlandırma Testi", “Türkçe'de Kelime Okuma Bilgisi Testi”, “Bir Metni Okuma ve Okunan Metni Anlama” testleri uygulanmıştır. Araştırmanın verileri, SPSS Sosyal Bilimler İçin İstatistik Programı) 21.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde, bağımsız örneklem T-testi, Ki-kare, korelasyon ve çoklu regresyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular: Okumada güçlük yaşayan öğrenciler, okuma becerisi sınıf ortalamasında olan arkadaşları ile karşılaştırıldığında; anne ve babalarının anlamlı bir şekilde daha genç oldukları ve eğitim düzeylerinin daha düşük olduğu; okul öncesi eğitim sürelerinin daha az olduğu; daha fazla, dikkat, hareketlilik sorunları yaşadıkları; sosyal alanda daha yetersiz oldukları; davranışsal olarak dikkat sorunlarının yanı sıra duygusal alanda da zorluklarının olduğu ve ağır kognitif tempo yaşadıkları izlenmiştir. Hızlı otomatik adlandırma ve sesbilgisel farkındalık becerilerinin okuma becerilerini akıcılık, doğruluk ve anlama) %62.9, %70, %74 oranlarında açıkladığı görülmektedir. Sesbilgisel duyarlılığın yordayıcı etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. Sonuç: Sonuç olarak, araştırma, okuma becerilerinin kazanımında psikososyal değişkenlerin katkısının yanı sıra öğrencilerin sesbilgisel duyarlılıklarının okul öncesi eğitim süreçlerinde geliştirilmesinin önemini vurgulamaktadır. | en_US |
dc.description.abstract | The statement of the problem: In this study, it is aimed to examine which cognitive and psychosocial factors have an effect and role on reading skills. The sample of this research consists of 3 schools with the identical socioeconomic level from Istanbul, 8 first-grade classes which were chosen according to the evaluation of the teachers, 18 students with reading deficiency and, from the same grade, 20 student without any deficiencies, parents of those students and 8 first grade teachers. The variables whose effects on reading skills were examined consist of phonological awareness, rapid automized naming (RAN), age, gender, socioeconomiccultural status, parental education level, maternal working situation, learning disorder, attention and hyperactivity problems, behavioral and psychopathological reasons and reading comprehension. Method: In order to collect data, "Sociodemographic Data Form", "Child Behavior Check List", "DSM-5 Attention- Deficit/Hyperactivity Disorder Scale" were requested from the parents and, "Learning Disorder Symptom Scale" and "DSM-5 AttentionDeficit/Hyperactivity Disorder Scale" were requested from the teachers. And "Early Childhood Phonological Awareness Test EÇDFDÖ)", "Rapid Automized Naming Test HOT?T)", "Word Reading Test KEOT)", "Text Reading Test and Reading Comprehension Questions" were implemented on students. In this research, the statistical assessment, SPSS 21.0 packaged software was used to analyze the data. While analyzing the data, Independent Sample T-test, Chi-Square analysis, multiple linear regression analyze and correlation analyze were used. Results: It is seen that children with reading deficit have significantly younger parents, their parent’s academical level is lower and they spent less time in kindergarten than the average students in the control group. Also they have more attention and hyperactivity problems, they’re less capable in emotional skills and they have sluggish cognitivetempo disorders. According to results of the research, it is seen that RAN and phonological awareness predicts reading abilities (fluency, accuracy and comprehension) at the rate of %62.9, %70, %74. Conclusion: As a result, this research emphasizes the importance of phonological awareness of children during kindergarten and also the psychosocial factors in reading skills. | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma Tanımı | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma Süreci | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma Hızı | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma Becerisinin Kazanımı | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma ve Bağlantılı Değişkenler | en_US |
dc.description.tableofcontents | Özgül Öğrenme Bozukluğu-Disleksi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Sesbilgisel Farkındalık Becerisi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Sesbilgisel Farkındalık Becerisi-Okuma Becerisi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma (HOA) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Çeşitli Dillerde Hızlı Otomatik Adlandırma | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma ve Sesbilgisel Farkındalık Becerisi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma ve Okuma | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma ve Okuduğunu Anlama | en_US |
dc.description.tableofcontents | Çifte Kusur Hipotezi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma ve Bağlantılı Diğer Değişkenler | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma Becerisinin Geliştirilmesi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Dikkat Eksikliği ve Aşırı Hareketlilik Bozukluğu | en_US |
dc.description.tableofcontents | Ebeveyn ve Öğretmen Bildirimine Dayalı Ölçekler | en_US |
dc.description.tableofcontents | 6-18 Yaş Çocuk ve Gençler İçin Davranış Değerlendirme Ölçeği (CBCL) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Dikkat Eksikliği Aşırı Hareketlilik Bozukluğu Değerlendirme Listesi (DSM-5) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Öğrenme Bozukluğu Belirti Tarama Testi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Bilişsel ve Okuma, Okuduğunu Anlama Becerilerinin Değerlendirilmesi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Erken Çocukluk Dönemi Fonolojik Duyarlılık Ölçeği (EÇDFDÖ) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma Testi (HOTİT) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Türkçe‟de Kelime Okuma Bilgisi Testi (KEOT) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Metin Okuma ve Okuduğunu Anlama Testi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Öğrenme Bozukluğu Belirti Tarama Testi Sonuçlarına Göre Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | DEHB Değerlendirme Listesi (DSM-5) Sonuçları ile Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | Aile ve Öğretmen DEHB Değerlendirme Listesi (DSM-5) Puanlarının korelasyonları (Pearson Korelasyon Analizi) | en_US |
dc.description.tableofcontents | Ki-kare analizi ile DEHB tanı Ölçütlerine ve Alt Alanlarına Göre Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | 6-18 Yaş Çocuk ve Gençler İçin Davranış Değerlendirme Ölçeği Verileri ile Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | Bir Dakikada Okunan Kelime Sayısı, Metni Toplam Okuma Süresi ve Okuduğunu anlama Becerisi Sonuçları ile Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | Anlamlı ve Anlamsız Kelime Okuma Sonuçları ile Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma Becerisi ve Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | Sesbilgisel Farkındalık Becerisi ve Grupların Karşılaştırılması | en_US |
dc.description.tableofcontents | Bir Dakikada Okunan Kelime Sayısı, Okuduğunu Anlama, Bir Dakikada Doğru Okunan Anlamlı ve Anlamsız Kelime Sayısı Bağımlı Değişkenlerinin Çoklu Regresyon Analizleri | en_US |
dc.description.tableofcontents | Sıklık ve Cinsiyet | en_US |
dc.description.tableofcontents | Sesbilgisel Farkındalık | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma | en_US |
dc.description.tableofcontents | Hızlı Otomatik Adlandırma Becerisi ve Sesbilgisel Farkındalık Becerisi | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma Güçlüğü ve Psikopatolojiler | en_US |
dc.description.tableofcontents | Okuma ve Okuduğunu Anlama | en_US |
dc.description.tableofcontents | Anne Baba Eğitim Düzeyi ve Sosyoekonomik Düzey Yaş | en_US |
dc.identifier.citation | Büyükkaradağ, B. (2017). Okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin gelişiminde bilişsel ve psikososyal etkenlerin rolü. İstanbul: Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. | en_US |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11729/1265 | |
dc.institutionauthor | Büyükkaradağ, Burçin | en_US |
dc.language.iso | tr | en_US |
dc.publisher | Işık Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.rights | Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States | * |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/ | * |
dc.subject | Dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik bozukluğu | en_US |
dc.subject | Disleksi | en_US |
dc.subject | Hızlı otomatik adlandırma becerisi | en_US |
dc.subject | Okuma ve okuduğunu anlama becerisi ve gelişimi | en_US |
dc.subject | Özgül öğrenme bozukluğu | en_US |
dc.subject | Sesbilgisel farkındalık becerisi | en_US |
dc.subject | Attention deficit and hyperactivity disorder | en_US |
dc.subject | Dyslexia | en_US |
dc.subject | Phonological awareness | en_US |
dc.subject | Reading and reading comprehension skills and an development | en_US |
dc.subject | Rapid automized naming | en_US |
dc.subject | Spescific learning disorder | en_US |
dc.subject.lcc | LC4600.2.B89 2017 | |
dc.subject.lcsh | Education of children with mental disabilities -- Turkey -- Research. | en_US |
dc.subject.lcsh | Children with mental disabilities -- Education -- Turkey -- Research. | en_US |
dc.subject.lcsh | Psychology of reading -- Turkey -- Research. | en_US |
dc.subject.lcsh | Shool Psychology -- Turkey. | en_US |
dc.subject.lcsh | Educational research -- Turkey. | en_US |
dc.subject.lcsh | Self-awareness -- Turkey -- Research. | en_US |
dc.subject.lcsh | Dyslexia -- Turkey -- Research. | en_US |
dc.subject.lcsh | Psychological tests. | en_US |
dc.subject.lcsh | Attention-deficit hyperactivity disorder -- Turkey -- Research. | en_US |
dc.title | Okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin gelişiminde bilişsel ve psikososyal etkenlerin rolü | en_US |
dc.title.alternative | The role of cognitive and psychosocial factors in development of reading and reading comprehension skills | en_US |
dc.type | Master Thesis | en_US |
dspace.entity.type | Publication |