Çekingen kişilik inançları ve çocukluk çağında deneyimlenen duygusal ihmal arasındaki ilişkide yetişkin kaygılı ve kaçıngan bağlanma türlerinin aracı rolü

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0001-7718-9081
dc.contributor.advisorSavaş, Esraen_US
dc.contributor.authorAksoy, Yağmuren_US
dc.contributor.otherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.date.accessioned2023-08-31T06:56:54Z
dc.date.available2023-08-31T06:56:54Z
dc.date.issued2023-01-24
dc.departmentIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.descriptionText in Turkish ; Abstract: Turkish and Englishen_US
dc.descriptionIncludes bibliographical references (leaves 85-103)en_US
dc.descriptionxii, 113 leavesen_US
dc.description.abstractÇocukluk çağında deneyimlenen ihmal ve istismar, nesilden nesle aktarılabilir ve ilerleyen dönemlerde farklı psikolojik problemlerin gelişimine zemin hazırlayabilir. Ancak literatür incelendiğinde, istismar ve ihmalin özellikle duygusal türünün incelendiği araştırmaların yetersiz olduğu gözlenmiştir. Araştırmanın amacı, çocukluk çağındaki duygusal ihmal yaşantısı ve çekingen kişilik inançları arasındaki ilişkide, yetişkin kaygılı ve kaçıngan bağlanma türlerinin aracı rolünü incelemektedir. Yaşları 18-65 yaş arasında değişen 393 katılımcı (O = 33.24, SS = 11.72) araştırmaya katılım sağlamıştır. Veriler, Kişilik İnançları Ölçeği (KİÖ), Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (CTQ-33) ve Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II (YİYE-II) aracılığı ile çevrimiçi olarak toplanmıştır. Analiz sonuçları, duygusal ihmal ve istismar, fiziksel ihmal ve aşırı koruma-kontrol ile çekingen kişilik inançları ve yetişkin güvensiz bağlanma stilleri arasında anlamlı ve pozitif yönlü korelasyon bulunduğunu göstermektedir. Fiziksel ve cinsel istismar ile negatif yönlü ve istatistiksel olarak anlamsız ilişkiler saptanmıştır. Çoklu regresyon sonuçları, çocukluk çağı olumsuz yaşantılarından duygusal istismar ve ebeveynin aşırı koruma-kontrol davranışının çekingen kişilik inançları üzerinde pozitif yönde yordayıcı etkisi bulunduğunu göstermektedir. Benzer şekilde, güvensiz bağlanma stillerinin her ikisinin de çekingen kişilik inançları üzerinde yordayıcılık etkisine sahip olduğu bulgulamıştır. Diğer alt boyutlarla karşılaştırıldığında, özellikle duygusal istismarın ve kaygılı bağlanma stilinin etkilerinin ön planda olduğu belirlenmiştir. Kaygılı bağlanma ve duygusal istismar arasında stepwise metodu kullanılarak yapılan regresyon analizi, romantik ilişkilerdeki kaygılı bağlanmanın çekingen kişilik inançları üzerinde çocukluk çağında duygusal olarak ihmal edilmeye kıyasla, daha etkili olduğunu göstermektedir. Paralel aracılık modeli sonuçları, erken dönemde maruz kalınan duygusal ihmalin, çekingen kişilik inançları üzerindeki yordayıcılık etkisinin erişkinlik dönemi kaygılı bağlanma stili üzerinden sağlandığını göstermektedir. Çoklu regresyon analizi sonucunda, duygusal ihmalin çekingen kişilik inançlarını üzerinde yordayıcılık etkisinin olmadığı saptanmıştır. Bu nedenle çocukluk çağı ruhsal yaşantıları ile alternatif bir model kurulmuştur. Alternatif model de özellikle kaygılı bağlanma üzerinden giden ilişkilerin anlamlı olduğunu saptamıştır. Araştırmanın bulguları, mevcut literatür ışığında tartışılmış ve gelecek araştırmalara, klinisyenlere ve ailelere önerilerde bulunulmuştur.en_US
dc.description.abstractChildhood neglect and abuse can be passed through generations and can create a base for different psychological problems in later phases of one’s life. However, inadequate amount of research on emotional abuse and neglect has been observed. The purpose of this study was to research the mediating role of adult anxious and avoidant attachment styles in the relationship between childhood emotional neglect and avoidant personality beliefs. 393 participants aged between 18-65 (M = 33.24, SD = 11.72) participated to the research as volunteers. Personality Belief Questionnaire (PBQ), Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-33) and Experiences in Close Relationship-Revised (ECR-R) were used in online settings to collect the data. Meaningful and positive correlations were observed between emotional neglect, emotional abuse, physical neglect, and overprotection- overcontol with avoidant personality beliefs and adult insecure attachment styles. Relationships with physical and sexual abuse were negatively correlated or were not significant. Multiple regression results showed that childhood emotional abuse and overprotective-controlling behaviors of the parent predicted avoidant personality beliefs, positively. Similarly, both adult insecure attachment styles positively predicted avoidant personality beliefs. Especially, the effects of emotional abuse and anxious attachment style seem to have a bigger role, compared to the other subdimensions. A stepwise regression analysis between anxious attachment and emotional abuse showed that being anxiously attached in a romantic relationship has a bigger influence on avoidant personality beliefs than abused emotionally in childhood. Parallel mediation results indicated that early experienced emotional neglect positively predicted avoidant personality beliefs through adult anxious attachment style. According to the multiple regression results, emotional neglect did not predict avoidant personality beliefs. Therefore, an alternative model with experiences of childhood trauma was set. In alternative model, anxious attachment path was also significant. Research findings were discussed in the consideration of the present literature, and suggestions for later research, experts and families were presented.en_US
dc.description.tableofcontentsKişiliken_US
dc.description.tableofcontentsKişilik Teorilerien_US
dc.description.tableofcontentsKişilik Bozuklukları, İnançları ve Özelliklerien_US
dc.description.tableofcontentsÇekingen Kişilik Bozukluğu, İnançları ve Özelliklerien_US
dc.description.tableofcontentsTravma ve Çocukluk Çağı Travmatik Deneyimlerien_US
dc.description.tableofcontentsDSM Tarihi Boyunca Travmaen_US
dc.description.tableofcontentsÇocukluk Çağı Travma Deneyimlerien_US
dc.description.tableofcontentsBağlanmaen_US
dc.description.tableofcontentsBağlanma Kuramıen_US
dc.description.tableofcontentsYetişkin Bağlanmaen_US
dc.description.tableofcontentsDuygusal İhmal ve Çekingen Kişilik Bozuklukları/ İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsDuygusal İhmal ve Bağlanma İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsBağlanma ve Çekingen Kişilik Bozuklukları/ İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsKişilik İnançları Ölçeği (KİÖ)en_US
dc.description.tableofcontentsÇocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (CTQ-33)en_US
dc.description.tableofcontentsYakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II (YİYE-II)en_US
dc.description.tableofcontentsAraştırma Kapsamında Uygulanan Ölçeklerin Psikometrik Analizien_US
dc.description.tableofcontentsÇekingen Kişilik İnançları Toplam Puanlarının Sosyodemografik Değişkenlere Göre İncelenmesien_US
dc.description.tableofcontentsPearson Korelasyon Analizi Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsÇoklu Doğrusal Regresyon Analizi Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsProcess Paralel Aracılık Modeli Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsProcess Paralel Aracılık Modeli Sonuçları: CTQ-33en_US
dc.description.tableofcontentsSosyodemografik Değişkenler ile Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkinin Tartışılmasıen_US
dc.description.tableofcontentsYaş Grupları ve Çekingen Kişilik İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsÇalışma Durumu ve Çekingen Kişilik İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsEkonomik Durum ve Eğitim Durumu ile Çekingen Kişilik İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsİlişki Durumu ve Çekingen Kişilik İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsDüzenli İlaç Kullanımı ve Çekingen Kişilik İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsPsikiyatrik/ Psikolojik Tanı Alma ve Tedavi Görme ile Çekingen Kişilik İnançları İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsDuygusal İhmal ve Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkide Yetişkin Güvensiz Bağlanma Stillerinin Aracılık Rolünün Değerlendirilmesien_US
dc.description.tableofcontentsÇocukluk Çağı Ruhsal Travmaları ve Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkide Yetişkin Güvensiz Bağlanma Stillerinin Aracılık Rolünün Değerlendirilmesien_US
dc.description.tableofcontentsÇekingen Kişilik Bozukluğunun Yerleşik Düşünceleri/ İnançlarıen_US
dc.description.tableofcontentsDemografik ve Diğer Bilgilere Dair Sıklık Analizi Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsKullanılan Ölçeklerin Psikometrik Analiz Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsÇKİÖ Toplam Puanlarının Sosyodemografik Değişkenlere Göre İncelenmesi: Bağımsız Gruplar T-Testi Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsÇKİÖ Toplam Puanlarının Sosyodemografik Değişkenlere Göre İncelenmesi: ANOVA Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsÇoklu Doğrusal Regresyon Analizi Sonuçları: Enter Metoduen_US
dc.description.tableofcontentsÇoklu Doğrusal Regresyon Analizi Sonuçları: Stewise Metoduen_US
dc.description.tableofcontentsDuygusal İhmal ile Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkide Kaygılı ve Kaçıngan Yetişkin Bağlanma Stillerinin Process Paralel Aracılık Model Analizien_US
dc.description.tableofcontentsProcess Paralel Aracılık Modeli, Doğrudan ve Dolaylı Etkileren_US
dc.description.tableofcontentsÇocukluk Çağı Ruhsal Travmaları ile Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkide Kaygılı ve Kaçıngan Yetişkin Bağlanma Stillerinin Process Paralel Aracılık Model Analizien_US
dc.description.tableofcontentsAlternatif Process Paralel Aracılık Modeli, Doğrudan ve Dolaylı Etkileren_US
dc.description.tableofcontentsİki Boyutlu Bağlanma Modeli ve Dörtlü Bağlanma Modeli İlişkisien_US
dc.description.tableofcontentsDuygusal İhmal ile Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkide Kaygılı ve Kaçıngan Yetişkin Bağlanma Stillerinin Process Paralel Aracılık Modelien_US
dc.description.tableofcontentsÇocukluk Çağı Ruhsal Travmaları ile Çekingen Kişilik İnançları Arasındaki İlişkide Kaygılı ve Kaçıngan Yetişkin Bağlanma Stillerinin Process Paralel Aracılık Modelien_US
dc.identifier.citationAksoy, Y. (2023). Çekingen kişilik inançları ve çocukluk çağında deneyimlenen duygusal ihmal arasındaki ilişkide yetişkin kaygılı ve kaçıngan bağlanma türlerinin aracı rolü. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11729/5693
dc.institutionauthorAksoy, Yağmuren_US
dc.institutionauthorid0000-0001-7718-9081
dc.language.isotren_US
dc.publisherIşık Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/us/*
dc.subjectÇekingen kişiliken_US
dc.subjectKişilik inançlarıen_US
dc.subjectYetişkin bağlanma stillerien_US
dc.subjectÇocukluk çağı travmalarıen_US
dc.subjectDuygusal ihmalen_US
dc.subjectAvoidant personalityen_US
dc.subjectPersonality beliefsen_US
dc.subjectAdult attachment stylesen_US
dc.subjectChildhood traumaen_US
dc.subjectEmotional neglecten_US
dc.subject.lccBF723.B3 A37 2023
dc.subject.lcshPsychological abuse.en_US
dc.subject.lcshAbused children -- Psychology.en_US
dc.subject.lcshAbused children -- Family relationships.en_US
dc.subject.lcshBashfulness in children.en_US
dc.subject.lcshPsychic trauma in children.en_US
dc.titleÇekingen kişilik inançları ve çocukluk çağında deneyimlenen duygusal ihmal arasındaki ilişkide yetişkin kaygılı ve kaçıngan bağlanma türlerinin aracı rolüen_US
dc.title.alternativeThe mediating role of adult anxious and avoidant attachment in the relationship between avoidant personality beliefs and childhood emotional neglecten_US
dc.typeMaster Thesisen_US
dspace.entity.typePublication

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Cekingen_kisilik_inanclari_ve_cocukluk_caginda_deneyimlenen_duygusal_ihmal_arasindaki_iliskide_yetiskin_kaygili_ve_kacingan_baglanma_turlerinin_araci_rolu.pdf
Boyut:
1.25 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
MasterThesis
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu