Psikotik bozukluk tanısı alan bireylerin bakım verenlerinde aile dayanıklılığının yordayıcıları: algılanan aile bütünlük duygusu, duygu düzenleme güçlüğü ve bakım yükü

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2025-06-16

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Işık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Araştırma projeleri

Organizasyon Birimleri

Dergi sayısı

Özet

Amaç: Mevcut çalışmanın temel amacı, psikotik bozukluk tanısı almış bireylerin bakım verenlerinde aile dayanıklılığı düzeylerinin; algılanan aile bütünlük duygusu, duygu düzenleme güçlüğü ve bakım yükü değişkenleri tarafından yordanıp yordanmadığını incelemektir. Ayrıca, bakım verenlerin aile dayanıklılık düzeylerinin bazı sosyo-demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediği de araştırma kapsamında incelenmiştir. Yöntem: Araştırma, Türkiye genelinde psikotik bozukluk tanısı almış bireylere bakım veren 126 kişiyle yürütülmüştür. Veriler İstanbul'daki özel bir psikiyatri Hastanesi'nden onay alındıktan sonra veri toplamak amacıyla katılımcılara Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Walsh Aile Dayanıklılık Ölçeği, Aile Bütünlük Duygusu Ölçeği-Kısa Form, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği - Kısa Form ve Zarit Bakım Yükü Ölçeği uygulanarak yüz yüze toplanmıştır. Verilerin analizi korelasyon ve hiyerarşik regresyon yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırma bulgularına göre, algılanan aile bütünlük duygusu değişkeni ve aile dayanıklılığı arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuş olup değişkenler arasında en güçlü yordayıcı olarak belirlenmiştir. Duygu düzenleme güçlüğü ve bakım yükü değişkenleri ile aile dayanıklılığı arasında ise anlamlı ve negatif yönlü ilişkiler gözlemlenmiştir. Ayrıca, aile dayanıklılık düzeyleri bazı sosyo-demografik değişkenlere göre (örneğin eğitim düzeyi, yardım alma durumu, gelir düzeyi) incelenmiş olup anlamlı farklılıklar göstermemiştir. Sonuç: Araştırma sonuçları, aile dayanıklılığının bireysel (duygu düzenleme becerileri) ve çevresel (aile bütünlüğü, bakım yükü) faktörlerle ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Bu kapsamda elde edilen bulgular, psikotik bozukluk tanısı almış bireylerin bakım sürecinde bakım verenlere yönelik müdahalelerde hem bireysel hem de ailesel düzeyde psikososyal desteklerin önemine işaret etmektedir. Literatürde bahsi geçen tüm değişkenlerin bir arada araştırıldığı çalışmaların eksikliği göz önünde bulundurulduğunda mevcut çalışmanın boşluğu doldurduğu söylenebilir. Öte yandan, bulgular önceki araştırmalar doğrultusunda yorumlandıktan sonra mevcut çalışmanın da sınırlılıklarına değinilerek gelecek çalışmalar için öneriler verilmiştir.

Objective: The primary aim of this study is to examine whether family resilience levels among caregivers of individuals diagnosed with psychotic disorders can be predicted by perceived family cohesion, difficulties in emotion regulation, and caregiving burden. Additionally, the study investigates whether caregivers’ levels of family resilience differ based on certain sociodemographic variables. Methods: The study was conducted with 126 caregivers of individuals diagnosed with psychotic disorders across Turkey. Data collection began after obtaining permission from a private psychiatric hospital in Istanbul and was collected using face-to-face interviews using the Socio-Demographic Information Form, the Walsh Family Resilience Questionnaire, the Family Sense of Coherence Scale-Short Form, the Difficulties in Emotion Regulation ScaleShort Form, and the Zarit Caregiver Burden Scale. Data analysis was conducted through correlation and hierarchical regression techniques. Results: The findings show that, perceived family cohesion was positively and significantly associated with family resilience and was identified as the strongest predictor among the variables. Difficulties in emotion regulation and caregiving burden were found to have significant negative relationships with family resilience. Furthermore, while the relationship between family resilience and several socio-demographic characteristics was explored (e.g., education level, receiving support, income level), the analysis revealed no significant statistical differences. Conclusion: The results of the study demonstrate that family resilience is associated with both individual factors (such as emotion regulation skills) and environmental factors (such as family cohesion and caregiving burden). These findings highlight the importance of providing psychosocial support at the individual and familal levels in the caregiving process for individuals with psychotic disorders. Considering the lack of studies that examine all of these variables together in the literature, this research helps to fill that gap. Finally the results were interpreted in accordance with prior studies, and the study's limitations and recommendations for future research were presented.

Açıklama

Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English
Includes bibliographical references (leaves 81-102)
xvi, 113 leaves

Anahtar Kelimeler

Aile dayanıklılığı, Aile bütünlük duygusu, Duygu düzenleme güçlüğü, Bakım yükü, Psikotik bozukluk, Family resilience, Family sense of coherence, Caregiver burden, Difficulties in emotion regulation, Psychotic disorders

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Bilgen, M. B. (2025). Psikotik bozukluk tanısı alan bireylerin bakım verenlerinde aile dayanıklılığının yordayıcıları: algılanan aile bütünlük duygusu, duygu düzenleme güçlüğü ve bakım yükü. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.