Psikiyatrik tedavi gören ergenlerde ebeveyn kabul-reddi ve içselleştirilmiş damgalama arasındaki ilişkide öz şefkat ve öz yeterliğin rolü
Yükleniyor...
Tarih
2025-04-02
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Işık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu araştırmada, psikiyatrik tedavi gören ergenlerde algılanan ebeveyn reddi ile içselleştirilmiş damgalama arasındaki ilişkide öz şefkat ve öz yeterliğin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Buna ek olarak algılanan ebeveyn reddi, içselleştirilmiş damgalama, öz şefkat ve öz yeterlik değişkenlerinin sosyodemografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Çalışmamıza 12-17 yaş aralığında, ortalama yaşı 15.08±1.48 olan 160 katılımcı dahil edilmiştir. Araştırma kapsamında veriler, özel bir psikiyatri hastanesi ve iki özel psikiyatri kliniğinden toplanmıştır. Katılımcıların ebeveyn reddi algısı düzeylerini değerlendirmek için Çocuk/Ergen Ebeveyn Kabul Red Ölçeği, içselleştirilmiş damgalama düzeylerini değerlendirmek için Çocuklar ve Ergenler için İçselleştirilmiş Damgalama Ölçeği, öz şefkat düzeylerini değerlendirmek için Öz-Duyarlık Ölçeği ve öz yeterlik düzeylerini değerlendirmek için Genel Öz Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca sosyodemografik değişkenleri değerlendirebilmek adına katılımcıların ebeveynlerinin sosyodemografik bilgi formunu doldurmaları istenmiştir. Korelasyon analizine göre, ebeveyn reddi ile içselleştirilmiş damgalama arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde, (r = 0.639, p = <0.001), öz şefkat ile içselleştirilmiş damgalama arasında negatif yönlü ve ve orta düzeyde (r = -0.630,p = <0.001), algılanan öz yeterlik ile içselleştirilmiş damgalama arasında ise negatif yönlü ve orta düzeyde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. (r = -0.555, p = <0.001). Aracı değişken analizi sonuçları, ebeveyn reddinin içselleştirilmiş damgalama üzerindeki toplam etkisinin (B = 1.1277, p = <0.001) öz şefkat ve algılanan öz yeterlik dahil edildiğinde (B = 0.6455, p =<0.001) azaldığını göstermektedir. Bu kesitsel çalışmadan elde ettiğimiz bulgular, içselleştirilmiş damgalamanın ebeveyn reddi ile artış gösterdiği; öz yeterlilik ve öz şefkatte azalmanın da, içselleştirmiş damgalamadaki artışa yol açtığını göstermiştir. Ayrıca, öz şefkat ve algılanan öz yeterliğin ebeveyn reddi ile içselleştirilmiş damgalama arasındaki ilişkide kısmi bir aracı rol oynadığını ortaya koymaktadır. Bulgularımız psikiyatrik tedavi sürecindeki ergenler için ebeveyn desteğinin önemini vurgularken, bulgularımızın kohort çalışmaları ile de doğrulanması durumunda, öz şefkat ve öz yeterlik temelli müdahalelerin damgalama algısını azaltmada etkili olabileceği söylenebilir.
This study aimed to examine the mediating roles of self-compassion and self-efficacy in the relationship between perceived parental rejection and internalized stigma in adolescents receiving psychiatric treatment. In addition, it was examined whether perceived parental rejection, internalized stigma, selfcompassion, and self-efficacy differed according to sociodemographic characteristics. A total of 160 participants, aged between 12 and 17, with a mean age of 15.08±1.48, were included in our study. Data were collected from a private psychiatric hospital and two private psychiatric clinics. The Child/Adolescent Parent Acceptance and Rejection Scale, the Internalized Stigma Scale for Children and Adolescents, Self-Compassion Scale, and General Self-Efficacy Scale were used to assess the participants' levels of perceived parental rejection, internalized stigma, self-compassion, and self-efficacy, respectively. In addition, to assess sociodemographic variables, the parents of the participants were asked to fill out the sociodemographic information form. The correlation analysis revealed statistically significant relationships, highlighting a positive and moderate association between parental rejection and internalized stigma (r = 0.639,p = <0.001), alongside negative and moderate correlations between both self-compassion (r= -0.630, p = <0.001) and perceived self-efficacy (r = -0.555, p = <0.001) with internalized stigma. These findings underscore the complex interplay between interpersonal dynamics, self-perception, and the internalization of stigma.<0.001<0.001<0.001The results of the mediator variable analysis show that the total effect of parental rejection on internalized stigma (B = 1.1277, p = <0.001) decreased when self-compassion and perceived self-efficacy were included (B = 0.6455, p = <0.001). Our findings from this cross-sectional study show that internalized stigma increases with parental rejection, and that a decrease in self-efficacy and self-compassion leads to an increase in internalized stigma. Furthermore, it reveals that selfcompassion and perceived self-efficacy play a partial mediating role in the relationship between parental rejection and internalized stigma. While our findings emphasize the importance of parental support for adolescents undergoing psychiatric treatment, it can be said that interventions based on selfcompassion and self-efficacy may be effective in reducing the perception of stigma if our findings are confirmed by cohort studies.
This study aimed to examine the mediating roles of self-compassion and self-efficacy in the relationship between perceived parental rejection and internalized stigma in adolescents receiving psychiatric treatment. In addition, it was examined whether perceived parental rejection, internalized stigma, selfcompassion, and self-efficacy differed according to sociodemographic characteristics. A total of 160 participants, aged between 12 and 17, with a mean age of 15.08±1.48, were included in our study. Data were collected from a private psychiatric hospital and two private psychiatric clinics. The Child/Adolescent Parent Acceptance and Rejection Scale, the Internalized Stigma Scale for Children and Adolescents, Self-Compassion Scale, and General Self-Efficacy Scale were used to assess the participants' levels of perceived parental rejection, internalized stigma, self-compassion, and self-efficacy, respectively. In addition, to assess sociodemographic variables, the parents of the participants were asked to fill out the sociodemographic information form. The correlation analysis revealed statistically significant relationships, highlighting a positive and moderate association between parental rejection and internalized stigma (r = 0.639,p = <0.001), alongside negative and moderate correlations between both self-compassion (r= -0.630, p = <0.001) and perceived self-efficacy (r = -0.555, p = <0.001) with internalized stigma. These findings underscore the complex interplay between interpersonal dynamics, self-perception, and the internalization of stigma.<0.001<0.001<0.001The results of the mediator variable analysis show that the total effect of parental rejection on internalized stigma (B = 1.1277, p = <0.001) decreased when self-compassion and perceived self-efficacy were included (B = 0.6455, p = <0.001). Our findings from this cross-sectional study show that internalized stigma increases with parental rejection, and that a decrease in self-efficacy and self-compassion leads to an increase in internalized stigma. Furthermore, it reveals that selfcompassion and perceived self-efficacy play a partial mediating role in the relationship between parental rejection and internalized stigma. While our findings emphasize the importance of parental support for adolescents undergoing psychiatric treatment, it can be said that interventions based on selfcompassion and self-efficacy may be effective in reducing the perception of stigma if our findings are confirmed by cohort studies.
Açıklama
Text in Turkish ; Abstract: Turkish and English
Includes bibliographical references (leaves 64-74)
xiv, 81 leaves
Includes bibliographical references (leaves 64-74)
xiv, 81 leaves
Anahtar Kelimeler
İçselleştirilmiş damgalama, Ebeveyn kabul reddi, Ergenlikte psikiyatrik tedavi, Öz şefkat, Öz yeterlik, Internalized stigma, Parental acceptance rejection, Adolescent psychiatric treatment, Self-compassion, Self-efficacy
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Aydın, Ç. S. (2025). Psikiyatrik tedavi gören ergenlerde ebeveyn kabul-reddi ve içselleştirilmiş damgalama arasındaki ilişkide öz şefkat ve öz yeterliğin rolü. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
