Olumsuz çocukluk çağı yaşantıları ve somatizasyon belirtileri arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve zihinselleştirmenin aracı rolü

dc.authorid0009-0007-3080-6442
dc.contributor.advisorErdoğdu, Emelen_US
dc.contributor.authorErdem, Yarenen_US
dc.contributor.otherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.contributor.otherIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.date.accessioned2025-08-07T12:57:35Z
dc.date.available2025-08-07T12:57:35Z
dc.date.issued2025-06-24
dc.departmentIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.departmentIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.descriptionText in Turkish ; Abstract: Turkish and Englishen_US
dc.descriptionIncludes bibliographical references (leaves 94-112)en_US
dc.descriptionxiv, 122 leavesen_US
dc.description.abstractBu araştırma çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve somatizasyon arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve zihinselleştirmenin aracı rolünün incelenmeyi hedeflemekle birlikte bu değişkenler arasındaki yordayıcı etkileri araştırmayı amaçlamaktadır. Yapılan araştırmanın örneklemi 184 kadın (%51) ve 176 erkek (%49) olmak üzere 360 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların yaşları 18-61 yaş (31.14±10.70) arasında dağılım göstermektedir. Kartopu örnekleme yöntemi ile katılımcılar araştırmaya çevrimiçi ortamda ve gönüllü olarak dahil olmuşlardır. Araştırmaya katılan kişiler Sosyodemografik Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği, Somatizasyon Ölçeği, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği -Kısa Form ve Zihinselleştirme Ölçeği’ne ait soruları çevrimiçi olarak yanıtlamışlardır. Çalışmanın ana hipotezini test etmek amacıyla SPSS Macro ile PROCESS Hayes aracı etki analizi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve somatizasyon arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün kısmi aracı etkisi varken (β=0.53, BootSE=0.10, t=9.84, p<0.05, CI [0.34, 0.75]) zihinselleştirmenin aracı etkisi bulunmamaktadır (β=0.01, BootSE=0.01, t=-1.25, p>0.05, CI [-0.01, 0.06]). Ayrıca, çocukluk çağı olumsuz yaşantılarının somatizasyon (β=0.37, t=7.69, p<.05) ve duygu düzenleme güçlüğünü pozitif yönde (β=0.36, t=7.48, p<.05) zihinselleştirmeyi ise negatif yönde yordadığı (β=-0.10, t=-1.99, p<.05) görülmüştür. Ek olarak, duygu düzenleme güçlüğü somatizasyonu pozitif yönde yordarken (β=0.55, t=12.74, p<.05) zihinselleştirme somatizasyonu negatif yönde anlamlı şekilde yordamaktadır (β=-.099, t=0.024, p<.05). Çalışmamız çocukluk çağı olumsuz yaşantıları ve somatizasyon arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğünün kısmi aracı etkisi olduğunu göstermektedir. Bu bulguların ilgili uzmanlarca somatik semptomlar bildiren hastaların tedavi planlarında göz önünde bulundurulması önerilmektedir. Araştırmanın sonuçları geçmiş çalışmalar doğrultusunda tartışılmıştır.en_US
dc.description.abstractThis study aims to examine the mediating roles of emotion regulation and mentalization in the relationship between adverse childhood experiences and somatization, and to investigate the predictive effects among these variables. The sample of the study consisted of 360 individuals, including 184 women (51%) and 176 men (49%). The participants’ ages ranged between 18 and 61 years (31.14±10.70). Participants were voluntarily recruited online through snowball sampling. They completed the Sociodemographic Information Form, the Adverse Childhood Experiences Questionnaire, the Somatization Scale, the Difficulties in Emotion Regulation Scale – Short Form, and the Mentalization Scale via online administration. To test the main hypothesis of the study, PROCESS Hayes mediation effect analysis was conducted through SPSS macro. According to the results, there was a partial mediation effect of emotion regulation difficulties in the relationship between adverse childhood experiences and somatization (β=0.53, BootSE=0.10, t=9.84, p<0.05, CI [0.34, 0.75]), while mentalization did not have a mediation effect (β= .01, BootSE= .01, t=-1.25, p>0.05, CI [-0.01, 0.06]). Additionally, adverse childhood experiences positively predicted somatization (β=0.37, t=7.69, p<.05) and difficulties in emotion regulation (β=0.36, t=7.48, p<.05) and negatively predicted mentalizing (β=-0.10, t=-1.99, p<.05). In addition, difficulties in emotion regulation positively predicted somatization (β=0.55, t=12.74, p<.05) and mentalizing negatively predicted somatization (β=-0.099, t= .024, p<.05). The findings of the study indicate that difficulties in emotion regulation partially mediate the relationship between adverse childhood experiences and somatization. These results are suggested to be considered by relevant professionals in treatment planning for patients reporting somatic symptoms. The results have been discussed according to previous research.en_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARIen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantılarıen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ve Sonuçlarıen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ve Bağlanmaen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ve Gelişimen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ve Fiziksel Sağlıken_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ve Ruh Sağlığıen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantıları ile İlgili Öngörüleren_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantılarıyla Başa Çıkmaken_US
dc.description.tableofcontentsOlumlu Çocukluk Yaşantılarıen_US
dc.description.tableofcontentsOlumsuz Çocukluk Çağı Yaşantılarını Dengelemeen_US
dc.description.tableofcontentsSOMATİZASYONen_US
dc.description.tableofcontentsSomatizasyonun Tanımıen_US
dc.description.tableofcontentsSomatizasyonun Epidemiyolojisien_US
dc.description.tableofcontentsSomatizasyonun Etiyolojisien_US
dc.description.tableofcontentsBiyolojik Etkenleren_US
dc.description.tableofcontentsPsikolojik Etkenleren_US
dc.description.tableofcontentsDavranışsal Etkenleren_US
dc.description.tableofcontentsÇevresel ve Kültürel Faktörleren_US
dc.description.tableofcontentsSomatizasyonun Tedavisien_US
dc.description.tableofcontentsDUYGU DÜZENLEMEen_US
dc.description.tableofcontentsDuygunun Tanımı ve İşlevien_US
dc.description.tableofcontentsDuygu Düzenlemeen_US
dc.description.tableofcontentsDuygu Düzenleme Sürecien_US
dc.description.tableofcontentsGross’un Modelien_US
dc.description.tableofcontentsÖncül Odaklı ve Tepki Odaklı Duygu Düzenlemeen_US
dc.description.tableofcontentsUyumlu ve Uyumsuz Stratejileren_US
dc.description.tableofcontentsDuygu Düzenleme Stratejilerien_US
dc.description.tableofcontentsDuygu Düzenlemede Bağlamen_US
dc.description.tableofcontentsZİHİNSELLEŞTİRMEen_US
dc.description.tableofcontentsZihinselleştirmenin Tanımıen_US
dc.description.tableofcontentsZihinselleştirmenin Özelliklerien_US
dc.description.tableofcontentsZihinselleştirmenin Gelişimien_US
dc.description.tableofcontentsZihinselleştirmenin Nörobiyolojik Temellerien_US
dc.description.tableofcontentsZihinselleştirme Türlerien_US
dc.description.tableofcontentsEbeveynin Zihinselleştirmesien_US
dc.description.tableofcontentsGelişmiş Zihinselleştirme Becerisinin Çıktılarıen_US
dc.description.tableofcontentsYetersiz Zihinselleştirme Becerisinin Çıktılarıen_US
dc.description.tableofcontentsZihinselleştirmenin Terapötik Kullanımıen_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARI VE SOMATİZASYON ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARI VE DUYGU DÜZENLEME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARI VE ZİHİNSELLEŞTİRME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsSOMATİZASYON VE DUYGU DÜZENLEME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsSOMATİZASYON VE ZİHİNSELLEŞTİRME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsDUYGU DÜZENLEME VE ZİHİNSELLEŞTİRME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARI, SOMATİZASYON VE DUYGU DÜZENLEME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARI, SOMATİZASYON VE ZİHİNSELLEŞTİRME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.description.tableofcontentsÇOCUKLUK ÇAĞI YAŞANTILARI, DUYGU DÜZENLEME VE ZİHİNSELLEŞTİRME ARASINDAKİ İLİŞKİen_US
dc.identifier.citationErdem, Y. (2025). Olumsuz çocukluk çağı yaşantıları ve somatizasyon belirtileri arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve zihinselleştirmenin aracı rolü. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11729/6594
dc.institutionauthorErdem, Yarenen_US
dc.institutionauthorid0009-0007-3080-6442
dc.language.isotren_US
dc.publisherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectÇocukluk çağı olumsuz yaşantılarıen_US
dc.subjectSomatizasyonen_US
dc.subjectDuygu düzenlemeen_US
dc.subjectZihinselleştirmeen_US
dc.subjectAdverse childhood experiencesen_US
dc.subjectSomatizationen_US
dc.subjectEmotion regulationen_US
dc.subjectMentalizationen_US
dc.titleOlumsuz çocukluk çağı yaşantıları ve somatizasyon belirtileri arasındaki ilişkide duygu düzenleme ve zihinselleştirmenin aracı rolüen_US
dc.title.alternativeThe mediating role of emotion regulation and mentalization in the relationship between adverse childhood experiences and somatization symptomsen_US
dc.typeMaster Thesisen_US
dspace.entity.typePublicationen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Olumsuz_cocukluk_cagi_yasantılari_ve_somatizasyon_belirtileri_arasindaki_iliskide_duygu_duzenleme_ve_zihinsellestirmenin_araci_rolu.pdf
Boyut:
1.32 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: