Üniversite öğrencilerinin öz-şefkatleri ve bozulmuş yeme davranışları arasındaki ilişkide öz-eleştirel ruminasyonun aracı rolü

dc.authorid0000-0001-6521-2408
dc.contributor.advisorAkçinar Yayla, Berna
dc.contributor.authorZomp, Duygu
dc.contributor.otherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.contributor.otherIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.date.accessioned2025-06-04T13:13:40Z
dc.date.available2025-06-04T13:13:40Z
dc.date.issued2024-06-25
dc.departmentIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.departmentIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.descriptionText in Turkish ; Abstract: Turkish and Englishen_US
dc.descriptionIncludes bibliographical references (leaves 105-150)en_US
dc.descriptionxiii, 161 leavesen_US
dc.description.abstractBu çalışmada beliren yetişkinlik dönemindeki üniversite öğrencilerinin öz-şefkatleri, öz-eleştirel ruminasyonları ve bozulmuş yeme davranışları arasındaki ilişkiler incelenmiş olup öz-eleştirel ruminasyonun öz-şefkat ile bozulmuş yeme davranışları arasındaki aracı rolü de değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemi, 18-25 yaş arası 46 farklı şehirde yaşayan, 95 farklı bölümde aktif öğrenim hayatı devam eden 498 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Katılımcılara sırayla Bilgilendirilmiş Onam Formu, Sosyodemografik Bilgi Formu, Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği, Öz-Eleştirel Ruminasyon Ölçeği, Öz-Duyarlık Ölçeği uygulanmıştır. Kadınların yeme bozukluğu ve öz-eleştirel ruminasyon puanlarının erkeklerden istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek olduğu saptanmıştır. Kilolarından memnun olmayan katılımcıların yeme bozukluğu ve öz-eleştirel ruminasyon puanlarının, kilolarından memnun olan katılımcılara göre daha yüksek, öz-şefkat puanlarının ise anlamlı derecede daha düşük olduğu bulunmuştur. Ayrıca, kronik rahatsızlığı olan katılımcıların yeme bozukluğu ve öz-eleştirel ruminasyon puanlarının, rahatsızlığı olmayanlara kıyasla daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Kilo alma/verme amacı güzel/fit görünmek olan bireylerin yeme bozukluğu ve özeleştirel ruminasyon puanlarının kilo alma/verme amacı sağlıklı yaşamak olan gruptaki bireylerden istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek olduğu, öz-şefkat puanlarının ise düşük olduğu görülmüştür. Tek yönlü varyans analizi sonuçlarına göre, beden kitle indeksi (BKİ) gruplarına (zayıf, normal kilolu, fazla kilolu, obez) göre yeme bozukluğu puanları anlamlı şekilde farklılık göstermiştir. Zayıf bireylerin yeme bozukluğu puanlarının istatistiksel olarak anlamlı şekilde diğer gruplara kıyasla düşük olduğu, obez bireylerin ise istatistiksel olarak anlamlı şekilde diğer gruplara kıyasla yeme bozukluğu puanlarının yüksek olduğu bulgulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, öz-şefkatin bozulmuş yeme davranışları ve öz-eleştirel ruminasyonu anlamlı şekilde negatif yönde, özeleştirel ruminasyonun ise bozulmuş yeme davranışlarını pozitif yönde yordadığı görülmüştür. Hiyerarşik çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre, özeleştirel ruminasyonun, kontrol değişkenleri (kilo memnuniyeti, yeme bozukluğu dışında psikiyatrik tanı, kronik rahatsızlık, cinsiyet) ve öz-şefkat değişkeninin ötesinde, yeme davranışında bozulma üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu bulunmuştur. Ayrıca, basit bir aracılık modeli incelenmiş ve öz-şefkat ile bozulmuş yeme davranışları arasındaki ilişkide öz-eleştirel ruminasyonun aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular literatürle karşılaştırılarak tartışılmış ve çalışmanın alana sağladığı katkılar ile sınırlılıkları ele alınmıştır.en_US
dc.description.abstractThis study examines the relationships between self-compassion, selfcritical rumination, and disordered eating behaviors among university students in emerging adulthood. It also evaluates the mediating role of self-critical rumination between self-compassion and disordered eating behaviors. The sample consists of 498 university students aged 18-25, actively studying in 95 different departments across 46 different cities. Participants were administered the Informed Consent Form, Socio-demographic Information Form, Eating Disorder Examination Questionnaire, Self-Critical Rumination Scale, and SelfCompassion Scale, in that order. It was found that women scored significantly higher than men in both eating disorders and self-critical rumination. Participants who were dissatisfied with their weight had higher scores for eating disorders and self-critical rumination, and significantly lower scores for self-compassion, compared to those who were satisfied with their weight. Additionally, participants with chronic illnesses had higher scores for eating disorders and self-critical rumination compared to those without chronic illnesses. Individuals whose goal for gaining or losing weight was to look good/fit had statistically higher scores for eating disorders and self-critical rumination, and lower scores for selfcompassion, compared to those whose goal was to live a healthy life. According to the results of one-way analysis of variance, eating disorder scores differed significantly according to body mass index (BMI) groups (underweight, normal weight, overweight, obese). Underweight individuals had significantly lower eating disorder scores compared to other groups, while obese individuals had significantly higher eating disorder scores compared to other groups. The findings of the study indicate that self-compassion negatively predicts disordered eating behaviors and self-critical rumination, while selfcritical rumination positively predicts disordered eating behaviors. Hierarchical multiple regression analysis results show that self-critical rumination is a significant predictor of disordered eating behaviors beyond control variables (weight satisfaction, psychiatric diagnosis other than eating disorder, chronic illness, gender) and the self-compassion variable. Moreover, a simple mediation model was examined, and it was found that self-critical rumination mediates the relationship between self-compassion and disordered eating behaviors. The findings were discussed in comparison with the literature, and the contributions and limitations of the study to the field were addressed.en_US
dc.identifier.citationZomp, D. (2024). Üniversite öğrencilerinin öz-şefkatleri ve bozulmuş yeme davranışları arasındaki ilişkide öz-eleştirel ruminasyonun aracı rolü. İstanbul: Işık Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11729/6429
dc.identifier.yoktezid903006
dc.institutionauthorZomp, Duyguen_US
dc.institutionauthorid0000-0001-6521-2408
dc.language.isotren_US
dc.publisherIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsüen_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectÖz-şefkaten_US
dc.subjectÖz-eleştirel ruminasyonen_US
dc.subjectBozulmuş yeme davranışlarıen_US
dc.subjectBeliren yetişkinlik dönemien_US
dc.subjectSelf-compassionen_US
dc.subjectSelf-critical ruminationen_US
dc.subjectDisordered eating behavioursen_US
dc.subjectEmerging adulthooden_US
dc.subject.lccRC552.E18 Z66 2024
dc.subject.lcshCollege students -- Eating disorders.en_US
dc.subject.lcshNutrition -- Psychological aspects.en_US
dc.titleÜniversite öğrencilerinin öz-şefkatleri ve bozulmuş yeme davranışları arasındaki ilişkide öz-eleştirel ruminasyonun aracı rolüen_US
dc.title.alternativeThe mediating role of self-critical rumination in the relationship between disordered eating behaviors and self-compassion levels among university studentsen_US
dc.typeMaster Thesisen_US
dspace.entity.typePublicationen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Universite_ogrencilerinin_oz_sefkatleri_ve_bozulmus_yeme_davranislari_arasindaki_iliskide_oz_elestirel_ruminasyonun_araci_rolu.pdf
Boyut:
1.52 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: