Psikolojik istismar ve sağlık davranışları arasında duygusal özerkliğin ve öz-şefkatin aracı rolü

dc.authorid0000-0002-3733-3365
dc.authorid0000-0001-7339-2832
dc.contributor.authorCanbaz, Cansuen_US
dc.contributor.authorÜnver, Buketen_US
dc.date.accessioned2025-07-10T06:30:39Z
dc.date.available2025-07-10T06:30:39Z
dc.date.issued2024-12-27
dc.departmentIşık Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Klinik Psikoloji Yüksek Lisans Programıen_US
dc.departmentIşık University, School of Graduate Studies, Master’s Program in Clinical Psychologyen_US
dc.departmentIşık Üniversitesi, İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Psikoloji Bölümüen_US
dc.departmentIşık University, Faculty of Economics, Administrative and Social Science, Department of Psychologyen_US
dc.description.abstractAraştırmanın amacı ergenlerin ebeveynlerinden algıladıkları psikolojik istismar ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkide duygusal özerkliğin ve öz şefkatin aracı rolünü incelemektir. Çalışma kartopu ve uygun örnekleme yöntemleriyle 14-18 yaş aralığındaki 217 ergen ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın veri toplama araçları sırasıyla; araştırmacılar tarafından hazırlanan Sosyodemografik Bilgi Formu, Psikolojik İstismar Ölçeği, Adolesan Yaşam Biçimi Ölçeği, Duygusal Özerklik Ölçeği ve Öz Şefkat Ölçeği Kısa Formu şeklindedir. Yapılan Spearman korelasyon analizi sonuçlarına göre mevcut çalışmanın tüm değişkenleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Yapılan aracı değişken analiz sonucuna göre ise duygusal özerkliğin ve öz şefkatin algılanan psikolojik istismar ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkide tam aracı bir etkiye sahip olduğu saptanmıştır. Bu çalışma, psikolojik istismarın olumsuz etkileriyle mücadelede duygusal özerklik ve öz şefkatin koruyucu rollerini ortaya koyarak, bu özelliklerin ergenlerin olumlu sağlık davranışlarına yönelmelerine olanak tanıdığını vurgulamaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma ergenlerde psikolojik istismarın bireyin sağlıklı gelişimine yönelik etkilerini anlamada katkı sağlamakta ve koruyucu, önleyici müdahale programları için önemli ipuçları sunmaktadır.en_US
dc.description.abstractThe aim of the study is to examine the mediating roles of emotional autonomy and self -compassion in the relationship between the perceived psychological abuse and healthy lifestyle behaviors in adolescents aged between 14 and 18. The study was carried out with 217 adolescents between the ages of 14-18 using snowball and convenient sampling methods. Data collection tools of the study are the Sociodemographic Information Form prepared by the researchers, Emotional Autonomy Scale, Psychological Abuse Scale, Adolescent Lifestyle Profile Scale, and Short Form of Self-Compassion Scale, respectively. Spearman correlation analysis was used to examine the relationships between the variables in the study and mediation analysis was run to test the main hypotheses. According to the mediator variable analysis result, it was found that emotional autonomy and self-compassion had a full mediator role in the relationship between perceived psychological abuse and healthy lifestyle behaviors. This study emphasizes the protective roles of emotional autonomy and self-compassion in combating the negative effects of psychological abuse, demonstrating how these traits enable adolescents to engage in positive health behaviors. Consequently, this study contributes to understanding the effects of psychological abuse on healthy development in adolescents and provides important clues for protective and preventive intervention programs.en_US
dc.description.versionPublisher's Versionen_US
dc.identifier.citationCanbaz, C. & Ünver, B. (2024). Psikolojik istismar ve sağlık davranışları arasında duygusal özerkliğin ve öz-şefkatin aracı rolü. Sağlık Bilimleri Dergisi, 33(3), 397-405. doi:https://doi.org/10.34108/eujhs.1297443en_US
dc.identifier.doi10.34108/eujhs.1297443
dc.identifier.endpage405
dc.identifier.issn1018-3655
dc.identifier.issue3
dc.identifier.startpage397
dc.identifier.trdizinid1289681
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11729/6548
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.34108/eujhs.1297443
dc.identifier.volume33
dc.indekslendigikaynakSobiaden_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorCanbaz, Cansuen_US
dc.institutionauthorÜnver, Buketen_US
dc.institutionauthorid0000-0002-3733-3365
dc.institutionauthorid0000-0001-7339-2832
dc.language.isotren_US
dc.peerreviewedYesen_US
dc.publicationstatusPublisheden_US
dc.publisherErciyes Üniversitesien_US
dc.relation.ispartofSağlık Bilimleri Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Öğrencien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectÇocuk istismarıen_US
dc.subjectÖzerkliken_US
dc.subjectSağlıklı yaşam tarzıen_US
dc.subjectChild abuseen_US
dc.subjectAutonomyen_US
dc.subjectHealthy lifestyleen_US
dc.titlePsikolojik istismar ve sağlık davranışları arasında duygusal özerkliğin ve öz-şefkatin aracı rolüen_US
dc.title.alternativeMediating roles of emotional autonomy and self-compassion between psychological abuse and health behaviorsen_US
dc.typeArticleen_US
dspace.entity.typePublicationen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Psikolojik_istismar_ve_saglik_davranislari_arasinda_duygusal_ozerkligin_ve_oz_sefkatin_araci_rolu.pdf
Boyut:
903.46 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.17 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: